Select your language

    Pm Salwai: speech blong intanasonal dei blong Forest 2018

    OLgeta forest oli kavremap 1/3 eria blong graon long wol ia, mo oli mekem plante impoten wok. Samples 1.6 bilion pipol- inkludim ova long 2000 indijens Kalja - oli dipen long olgeta, mekem medecin, yusum olsem fiul, kaekae mo mekem shelta long hem.

    Olgeta Forest oli olgeta naturol ekositem we i gat plante difren samting oli laef blong hem, hemi olsem haos blong ova long 80 % blong spies blong olgeta animol plant mo insekt.

    Be yet , nomata long evrei gudfala ekonomikal, sosol mo helth benefit, fasin blong katem daon forest raon long wol i stap gohed yet long wan reit we i hae tumas - samples 13 million hekta blong forest oli stap distroem everi yia. Fasin blong katem olgeta forest ia i givhan long 12 kaem 20 person blong rilis blong global grinhaos gas, we i kontribut long jenis blong klaemet.

    Intanasonal Dei blong Forest i stap tekem pldes evri yia long namba 21 maj blong mekem aweanes long impotens blong olgeta forest i go long olgeta pipol mo ompoten rol blong olgeta long saed nlong poveti eradikesen, envaeronmentol satenebiliti mo sekuriti blong kakae. Fasin blong sastenebol manejmen blong everi kaen forest i stap olsem xan mein samting blong solvem olgeta jalens we oli stap kontiniu, olgeta kaontri we oli stap divilop mo olgeta kaontri we oli divelop finis, hemia blong jeneresen blong tede mo jeneresen blong fuija oli save benefit long hem.

    United Nations General Assembly hemi apruvum tingting ia long namba 21 Disemba 2012, we hemi diklerem se wol bambae hemi observem namba 21 maj olsem intanasonal Dei blong Forest.

    Resolusen ia hemi enkarejem evri Memba blong Kaontri blong oganaesem olgeta aktiviti long saed blong olgeta difren kaen blong forest. Olgeta aktivity we oli expectem blong mekem long intanasonal Dei ia hemi inkludim planting blong olgeta tri mo olgeta narafala ivent long level blogn kominiti, mo nasonal selebresen inkludim art, foto mo film mo tu sosol media oatrij.

    Resolusen ia i rikwestem sekreteri blong United Nations Forum long saed blong Forest, tugeta wetem food and Agriculture Organization blong United Nation  blong fasiliteitem blong Intanasonal Dei blong Forest, tugeta wetem olgeta Gavman, Kolaborativ Patnaship mo long saed blong Forest mo intanasonal rejional oganaesesen mo proces mo tu olgeta narafala bigfala grup olsem.

    Bigfala toktok blong 2018 hemi “ Forest mo olgeta Sastenable Taon” hemia I mekem tu se long yia I gat spel fokas long saed blong mekem olgeta taon hem o moa grin, hemI helti mo hemi wan hapi ples blong man I liv long hem.

    Olgeta stamba mesej blong 2018, we I fokas long olgeta benefit blong forest  mo olgeta Sastenabol taon hemi :

    1.       Olgeta forest mo tri storem kabon, mo hemia hemi katem daon olgeta impak blong klaemet jens mo araon long olgeta eria.

    2.       Olgeta tri oli Improvum to lokol klaemet, mo hemi help blong sevem eneji we yumi save yusum blong mekem hit long 20 kasem 50 pesen.

    3.       Taem yumi planem olgeta tri long olgeta stratejik ples long olgeta eben eria, hemia I save mekem ples I kol long 8 digri Celsius, mo hemia hemi katem daon tunid blong eakondisen long 30 pesen.

    4.       Olgeta eben tri oli nambawan long saed blong filtraremea, rimuvum olgeta samting we I mekem polusen long ea mo ol patikulet we oli smol olgeta.

    5.       Olgeta tri oli katem daon noes polusen, from oli blokem ol hom blong olgeta rod mo indastri eria kolosap.

    6.       Lokol populasen oli yusum ol frut, nat, lif mo insek we yu save faenem long olgeta tri we I stap long eben eria blong prodiusum kakae mo meresin blong yusum long hom blong olgeta o olsem wan rod blong mekem mani.

    7.       Yumi save karem faeawud long olgeta tri we I stap long olgeta eben eria mo olgeta forest we oli planem aotsaed long olgeta taon blong provaedem riniueebol eneji blong kuk long hem o prodiusum hit, mo hemia  hemi rediusum presa long olgeta natural forest mo tu dependensi blong yumi long olgeta fosil fuel.

    8.       Olgeta forest insaed mo araon long olgeta we oli helpem blong filtraem mo reguletem wota, mo hemia he,i kontribiut long hae kwaliti freswota saplae long ol handred, million pipol. Olgeta forest oli protektem tu olgeta wotashed mo ol priventem flading from from oli stap storem wota long ol han blong olgeta mo insaed long graon.

    9.       Olgeta forest mo tri araon long olgeta taon we oli manej gud, oli stap provaedem oleta habitat, kakae mo proteksen long plante plant mo animol mo hemia hemi i stap givhan blong menteinem mo inkrishim biodaeversity.

    10.   Olgeta forest we i stap long olgeta taon mo ol eria raon long taon oli generatem turism, krietem plante taosen job mo enkarejem buitifikasen skim long ol taon, bilding divelopmen i muv, mo olgeta gudfala aktiv grin ekonomi

    11.   Olgeta eben grin speis, includim olgeta forest, oli enkarenjem aktiv mo helti laefstael, impruvum mental helt, priventem disis, mo provaedem ples blong olgeta man oli save kam tugeta long hem.

    Tede, taem yumi joenem olgeta komiuniti raon long wol blong makem dei ia, bambae yumi planem sam long olgeta endemik tri raon long eria olsem wan mak mo wan bigfala kontribusen blong adresem bigfala kontribusen blong adresem bigfala toktok blong dei ia we hemi blong promotem Forest mo Olgeta Sastenebol Taon.

    Mi stap invaetem evri stekholda we oli liv long olgeta Taon blong yumi blong wok wetem Dipatmen blong Forest mo minicipaliti blong tekem bigfala toktok blong dei ia i go fowod mo implimentem sa, aktiviti we oli planem i stap long olgeta manis we i stap kam, blong addresem bigfala toktok ia. Hemia i minim se tede bambae yumi lonjem bigfala toktok ia be olgeta mein aktiviti wetem everi stekholda bambae yumi implimentem afta long lonjing ia.

    Mi stap invaetem tu olgeta Binis Haos long every Taon blong yumi mo olgeta Provinsol Hed Kwota, blong tekem evri risos blogn olgeta i kam tugeta mo wok folem bigfala toktok blong yia blong mekem sua yumi everiwan i givhan blong promotem impotens blong Forest mo olgeta tri mo blong mekem sua mo agri blong i gat wan Sastenebol, Grin, Helti mo Hapi Taon.

    Mi wantem talem too se binis blong plant i no mas happen long everi  namba 21 maj long everi yia but i mas heppen long everi dei. Moa awarness i mas go long ol pipol blong oli plant moa mo oli katem doan less oli tri. Ministry blong Agriculture i mast shoewem komitment blong hem throught long provision blong budget mo promotem awarness i ko long olgeta pipol blong yumi.

    Mi tekem janis blong aknolejem kontribusen we i kam long Dipatmen blong Forest, Ofis blong Praem Minista mo REDD+ Projek blong orgonaesem ivent blong dei ia tedei.

    Mi wantem aknolejem tu sam long olgeta Binis Haos mo Media blong kontribusen blong diklerem se tede.

    Naoia mi kat hoina ia blong diklerem se tedei namba 21 maj 2018, olsem Internasonal Dei blong Forest mo Sastenebol Taon, hemi ofisoli lonj

    Thankio long atensen blong yumi veriwan mo hapi Forest dei.